ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ

Πολύ συχνά, θυμάμαι ακόμα και σήμερα την αυλή του σχολείου μου, παρόλο που  έχουν περάσει σχεδόν τριάντα χρόνια από τότε που την άφησα. Τον Σεπτέμβρη όταν επιστρέφαμε από τις καλοκαιρινές διακοπές βρίσκαμε πράσινες μπανάνες που μάταια περιμέναμε να ωριμάσουν, γιατί τις προλάβαιναν τα πορτοκάλια και το κρύο κατά τα τέλη Οκτώβρη. Πριν τα Χριστούγεννα το χώμα κατά μήκος του φράχτη μαύριζε από τις πατημένες ελιές. ακολουθούσε μια περίοδος χειμερίας νάρκης μέχρι την άνοιξη που μας ξυπνούσαν τα ζωηρά χρώματα των τριαντάφυλλων, τα μεθυστικά αρώματα των ξινών ενώ δεν έλειπε ο λαχανόκηπος τον οποίο φρόντιζαν η Πέμπτη και η έκτη τάξη. Την δεκαετία του 70 στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης, οι κοινωνικές συνθήκες, τα εκπαιδευτικά πρότυπα και οι ανάγκες  διέφεραν σε σχέση με το σήμερα.  Τότε το εκπαιδευτικό μας σύστημα στόχευε να μας μάθει τη βιολογία φυτών όπως το κρεμμύδι, το σκόρδο και να μας εξοικειώσει με αγροτικές εργασίες.

Σήμερα η αυλή του σχολείου,  αποτελεί το πιο υποτιμημένο τμήμα του σχολείου. Στην πλειοψηφία τους οι σχολικές αυλές είναι τσιμεντοστρωμένες και ασφαλτοστρωμένες επιφάνειες με κάποιες μπασκέτες ή  τέρματα ποδοσφαίρου σε μιαν άκρη και με ελάχιστη βλάστηση. Τα παιδιά φεύγουν από το σχολείο μετά από έξι χρόνια χωρίς να έχουν αφήσει κανένα ίχνος πίσω τους αλλά και χωρίς να πάρουν μνήμες από την αυλή του σχολείου.

Τμήμα απο τσιμεντοστρωμένη αυλή σχολείου της Αθήνας

 Θα πρέπει να  θεωρήσουμε την αυλή σαν ένα εργαλείο στα χέρια του δασκάλου, μια ακόμα τάξη,  την πιο σημαντική ίσως για να πειραματιστούν τα παιδιά να συνδέσουν τη θεωρία με την πράξη, να χαλαρώσουν κάτω από τον ίσκιο ενός δέντρου, να αναπτύξουν την κοινωνικότητά τους. Η αυλή θα πρέπει να μεταμορφωθεί σε πολυλειτουργικό χώρο  που θα έχει την ικανότητα να  μεταπλάθεται ανάλογα με τις δραστηριότητες και να συνδέεται αμφίδρομα τόσο με το κτήριο του σχολείου όσο και με τη γειτονιά. ανάλογα με τις ανάγκες. Στη σχολική αυλή ο δάσκαλος μπορεί να διδάξει τους μαθητές του διαδραστικά, δίνοντας τους ερεθίσματα όχι μόνο στο μάθημα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης αλλά και σε άλλα μαθήματα. Πρόσφατα ένας δάσκαλος μου εξήγησε με πιο  τρόπο δίδαξε γεωμετρία  κατασκεύαζοντας ένα λαχανόκηπο στην αυλή του σχολείου. 

Τα παιδιά  εκπαιδεύονται να κάνουν ανακύκλωση, να βρίσκουν τρόπους για να εξοικονομούν  ενέργεια, μιλάνε για φυτεμένα δώματα, για κομποστοποίηση, για τη συμβολή του πρασίνου στη ζωή μας, για υγιεινή διατροφή, και δεν έχουν την ευκαιρία να πιάσουν λίγο χώμα στα χέρια τους, να νιώσουν τη πλαστικότητά του, και τη δυναμική του σαν υλικό.

Θα πρέπει να γίνει επαναπροσδιορισμός των αναγκών, των χρήσεων, των λειτουργιών του περιβάλλοντος χώρου του σχολείου. Τα σημερινά παιδιά περισσότερο από ποτέ έχουν ανάγκη να συνδεθούν με φυσικά στοιχεία, να τα παρατηρήσουν, να πάρουν υλικό από αυτά, να ανακαλύψουν την χρηστική αξία ενός φυτού που δίνει καρπούς, αλλά και ενός άλλου που μπορεί να μη δίνει αλλά η σημασία του μπορεί να είναι εξίσου σημαντική.

Οι αυλές των σχολείων πρέπει να ξαναζωντανέψουν, οι νέοι δήμοι πρέπει να το βάλουν στις προτεραιότητές τους τα οφέλη είναι τόσα πολλά και είναι έργο που δεν έχει  κοστος.

Σχολική αυλή σε χωριό με συνθετικό τάπητα

κειμενο- φωτο

Κατσογιάννη Σταυρούλα

γεωπόνος-αρχιτέκτων τοπίου